Populacyjny program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy

Co roku około 4000 Polek dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy. Połowa z nich umiera, ponieważ zgłosiła się do lekarza zbyt późno. Rak szyjki macicy rozwija się długo i może nie dawać żadnych dolegliwości. Warunkiem wczesnego wykrycia choroby i całkowitego wyleczenia jest regularne wykonywanie wymazów cytologicznych.

Dlaczego warto robić cytologię?

Badanie cytologiczne może uratować życie gdyż proces nowotworowy zazwyczaj postępuje powoli. Regularne badania cytologiczne dają szansę na wykrycie raka we wczesnym stadium rozwoju, kiedy jeszcze można całkowicie go wyleczyć!

Na czym polega badanie cytologiczne

Badanie cytologiczne (wymaz cytologiczny, cytologia) polega na pobraniu przez lekarza – ginekologa po założeniu wziernika i przy pomocy specjalnej szczoteczki – komórek, znajdujących się na szyjce macicy. Komórki te, zostają następnie poddane ocenie pod mikroskopem badanie cytologiczne jest nie tylko bezbolesne ale i bezpieczne dla kobiety.

Rak szyjki macicy

Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy narządów płciowych kobiet. W Polsce zaraz po raku piersi stanowi drugą najczęstszą przyczynę zgonu kobiet w dojrzałym wieku. Jego wczesne wykrycie i leczenie podjęte w odpowiednim czasie pozwala na całkowite wyleczenie.

Porównanie macicy zdrowej i macicy ze zmianami nowotworowymi https://veritamed.com/aktualnosc/1047/Profilaktyka-raka-szyjki-macicy

 Czynniki rozwoju raka szyjki macicy

  • przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV 16/18 lub innymi onkogennymi typami HPV
  • wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego
  • duża ilość partnerów seksualnych
  • duża liczba porodów
  • wieloletnie palenie papierosów
  • niski status socjoekonomiczny
  • wiek pacjentki

 Jakie są objawy raka szyjki macicy?

We wczesnym stadium zaawansowania choroby  może nie dawać żadnych objawów
W późnym stopniu zaawansowania:

  • nieprawidłowa wydzielina z pochwy
  • upławy (wodniste z krwią)
  • krwawienie kontaktowe (plamienie w trakcie lub po stosunku płciowym)
  • nieprawidłowe krwawienie miesięczne
  • ból podczas stosunku płciowego
  • bóle podbrzusza i okolicy krzyżowej

Profilaktyka pierwotna – szczepienia przeciw HPV

Ustalenie, że głównym sprawcą raka szyjki macicy jest wirus HPV, to jedno z największych odkryć medycyny ostatnich lat. Szczepionka chroni przed czterema typami wirusa HPV: dwoma typami o wysokim stopniu ryzyka rozwoju raka (typ 16 i 18) oraz dwoma typami o niskim stopniu ryzyka (typ 6 i 11) wywołującymi brodawki płciowe.
Ochrona utrzymuje się co najmniej przez 8 lat od momentu szczepienia, a badania pokazują, że szczepienie chroni znacznie dłużej. Należy pamiętać, że niestety szczepienie nie uchroni nas przed wszystkimi przypadkami raka szyjki macicy, dlatego tak ważne jest by pamiętać o wykonywaniu regularnych badań cytologicznych.
Należy podkreślić, że szczepienia przeciwko wirusowi HPV są w pełni bezpieczne i dobrze tolerowane przez organizm. Dotychczas nie zauważono by powodowały problemy zdrowotne.
W Polsce jest jeden rodzaj szczepionki i można ją stosować od 9. roku życia. Jest ona skierowana zarówno dla kobiet jak i mężczyzn!!!
Cykl podania szczepionki to:
I dawka – dziś
II dawka – 6 tygodni
III dawka – 6 miesięcy

Profilaktyka wtórna – skrining cytologiczny

Skuteczna profilaktyka wtórna to również skrining cytologiczny, który umożliwia wykrycie zmian nabłonkowych w obrębie szyjki macicy pacjentek oraz leczenie tychże nieprawidłowości.
W badaniu ginekologicznym szyjka macicy jest łatwo dostępna, co pozwala ocenić i sklasyfikować występujące zmiany. W sytuacjach budzących wątpliwości lekarz ginekolog może wykonać kolposkopię, czyli pogłębione badanie wizualne, lub biopsję, czyli pobrać wycinek tkanek do analiz laboratoryjnych.
Wszystkie badania w ramach skriningu cytologicznego są bezbolesne i proste, a zastosowane w odpowiednim momencie dają do 95% szans na wyleczenie całkowite, gdyż pozwalają wykryć wczesne zmiany prowadzące do rozwoju nowotworu szyjki macicy.