Filary, na których powinna opierać się ochrona zdrowia:

• Lekarz rodzinny
• Płatnik reprezentujący interesy pacjenta
• Konkurujący o pacjenta świadczeniodawcy

Podstawowym elementem systemu ochrony zdrowia powinien być lekarz rodzinny – znany pacjentowi, koordynujący profilaktykę i opiekę na innych szczeblach systemu. Lekarz rodzinny powinien odzyskać pierwotnie przypisywaną mu rolę – adwokata pacjenta. Zgodnie z teorią lekarz rodzinny powinien zaspokoić 80 proc. wszystkich potrzeb medycznych populacji. Dobry POZ to zdrowszy obywatel i tańszy system w skali makro. Należy dążyć do skorygowania i wzmocnienia roli lekarzy rodzinnych i placówek podstawowej opieki zdrowotnej, które z jednej strony w stosunku do zakładanego modelu „ograniczyły“ swoją rolę, z drugiej znaczną część swojej aktywności poświęcają realizacji biurokratycznych wymagań.

Drugim niezbędnym elementem systemu jest płatnik reprezentujący interes pacjenta, czyli niepodległy politykom, grupom zawodowym, świadczeniodawcom i najlepiej nie jedyny a konkurujący z innymi płatnikami o ubezpieczonego oraz o kontrakty z najlepszymi szpitalami.

I w końcu świadczeniodawcy (lekarze rodzinni, specjalistyczne przychodni, szpitale) konkurujący ze sobą o pacjenta. Powinno być ich zawsze więcej niż wynika to z zapotrzebowania, aby systematycznie wzrastały standardy opieki zdrowotnej i jakość świadczonych usług.

To wybory pacjentów powinny tworzyć mapę świadczeniodawców a nie odwrotnie.

Wiemy, że środków w ochronie zdrowia mamy mniej niż w bogatszych krajach UE. Tym bardziej mamy obowiązek zarządzać nimi tak, aby wystarczyło na zaspokojenie wszystkich potrzeb pacjentów. Zysk nie jest celem samym w sobie. Zysk to możliwość zatrudnienia dobrego specjalisty, zakupienia nowego sprzętu, wyremontowania oddziału czy otwarcia nowej poradni. Każda organizacja, która zarządza środkami pochodzącymi od obywateli ma obowiązek wydawać je racjonalnie. Wszystkie zakupy, zatrudnienie nowego pracownika muszą być uzasadnione i służyć tym ludziom.

Na wolnym rynku decyduje pacjent a to oznacza, że wszyscy muszą się bardziej starać. W tej chwili konkurencja na rynku usług medycznych jest mocno ograniczona. Publiczne podmioty ciesząc się większą przychylnością władz, mają większe przywileje. Płacą niższe podatki, otrzymują większe kontrakty i dodatkowe dotacje. Ograniczenie konkurencji w ochronie zdrowia pozbawia pacjenta prawa wyboru i zatrzymuje rozwój usług medycznych. Chodzi zarówno o rozwój oferty medycznej, jak i zmian, jakie muszą zajść w podejściu do pacjenta.

Placówki prywatne wykonują świadczenia, które potrzebne są lokalnym społecznościom. Prywatnym szpitalom zależy na utrzymaniu i podwyższaniu kontraktu z NFZ, dlatego starają się rozszerzyć zakres świadczonych usług. NFZ powinien zadbać o to, czy kontrakt otrzymuje placówka świadcząca jeden rodzaj usług czy taka, która jest w stanie zapewnić pacjentowi kompleksową opiekę również w przypadku komplikacji.